Vaccinaties Dengue

Alles wat je moet weten over vaccinaties voor Dengue. Welke vaccinaties zijn nodig en welke zijn aan te raden?

HOME | ZIEKTES | DENGUE

Vaccinatie tegen Dengue (knokkelkoorts)

Er bestaat een vaccin tegen dengue. Het vaccin wekt antistoffen op tegen alle vier types van het denguevirus. In het eerste jaar na toediening van een volledige serie beschermt het vaccin ongeveer 80% tegen symptomen bij een infectie en 95% tegen ziekenhuisopname.

 

Vaccineren is aan te raden wanneer een reis langer duurt dan 4 weken. Wanneer je al eerder dengue hebt doorgemaakt, en dit is langer dan een jaar geleden, is het zelfs dringend aan te raden om je te laten vaccineren. Ook wanneer de reis korter duurt dan 4 weken. Dit omdat een tweede besmetting heftiger kan verlopen.

 

Het eerste jaar na het doormaken van dengue hoef je je juist niet te laten vaccineren, omdat je dan nog beschermd bent door de antistoffen die je lichaam heeft aangemaakt door de infectie zelf.     Het vaccin is goedgekeurd voor iedereen ouder dan 4 jaar. Er zijn 2 vaccins nodig, met een tussenpauze van 3 maanden. Pas wanneer beide vaccins gegeven zijn is er een bescherming van 4,5 jaar.

 

In uitzonderingsgevallen kan er gekozen worden voor vaccineren met 1 vaccinatie voor vertrek, maar deze medische inschatting kan alleen gemaakt worden op basis van individuele gevallen. Of er na 4,5 jaar enkel een boostervaccinatie nodig is, of dat beide vaccins herhaald moet worden is nog niet bekend.


 

In een aantal situaties is vaccineren tegen Dengue niet mogelijk


Bijwerkingen van het dengue-vaccin kunnen zijn:

Deze bijwerkingen ontstaan meestal 2 dagen na het toedienen van de vaccinatie en duren maximaal 3 dagen.


Wanneer kan ik mij tegen Dengue laten vaccineren?

Vaccineren is aan te raden wanneer een reis langer duurt dan 4 weken. Wanneer je al eerder dengue hebt doorgemaakt, en dit is langer dan een jaar geleden, is het zelfs dringend aan te raden om je te laten vaccineren. Ook wanneer de reis korter duurt dan 4 weken. Dit omdat een tweede besmetting heftiger kan verlopen. Het eerste jaar na het doormaken van dengue hoef je je juist niet te laten vaccineren, omdat je dan nog beschermd bent door de antistoffen die je lichaam heeft aangemaakt door de infectie zelf.


Hoe vaak moet ik mij tegen Dengue vaccineren?

Het vaccin is goedgekeurd voor iedereen ouder dan 4 jaar. Er zijn 2 vaccins nodig, met een tussenpauze van 3 maanden. Pas wanneer beide vaccins gegeven zijn is er een bescherming van 4,5 jaar. In uitzonderings-gevallen kan er gekozen worden voor vaccineren met 1 vaccinatie voor vertrek, maar deze medische inschatting kan alleen gemaakt worden op basis van individuele gevallen. Wij raden je daarom aan om je voor vertrek altijd goed te laten adviseren. Of er na 4,5 jaar enkel een boostervaccinatie nodig is, of dat beide vaccins herhaald moet worden is nog niet bekend.


Vaccinatie tegen Dengue samengevat:

De Ziekte Dengue

Dengue (knokkelkoorts) is een virale infectie. Besmetting vindt plaats via de beet van een geïnfecteerde mug. De ziekte verloopt meestal zonder symptomen of mild (80%). Bij personen die symptomen krijgen variëren de klachten van een griepachtig beeld met koorts, hoofdpijn, huiduitslag en spier- en gewrichtspijn tot ernstige ziekte. Ernstige dengue kan in zeldzame gevallen leiden tot fatale bloedingen en orgaanfalen. Gelukkig wordt dit bij reizigers die maar kort op reis gaan, zelden gezien.   Er zijn 4 types van het virus die een dengue-infectie kunnen veroorzaken bij mensen. Na het doormaken van een dengue-infectie, is men levenslang beschermd tegen het type dat de infectie veroorzaakt heeft, maar slechts gedurende één jaar tegen de andere types. Bij een nieuwe infectie met een ander type dan de eerste besmetting, is er een grotere kans op het ontwikkelen van ernstige dengue.   Dengue is endemisch in bijna alle (sub)tropische landen en komt met name voor in Azië, Latijns-Amerika en Afrika. De Aedes-muggen die de ziekte overdragen steken tussen zonsopgang en zonsondergang. Het risico op dengue is over het algemeen groter in stedelijke gebieden. Dengue komt regelmatig voor bij reizigers.

Verschijnselen van Dengue

Mildere Symptomen

  • Hoge Koorts: Plotselinge hoge koorts, vaak tot 40°C.
  • Hoofdpijn: Ernstige hoofdpijn, vooral achter de ogen.
  • Pijn in de Ogen: Pijn achter de ogen.
  • Gewrichts- en Spierpijn: Ernstige gewrichts- en spierpijn, soms zo hevig dat dengue bekend staat als "breakbone fever."
  • Misselijkheid en Braken: Misselijkheid en braken komen vaak voor.
  • Huiduitslag: Huiduitslag die enkele dagen na het begin van de koorts kan optreden.
  • Vermoeidheid: Extreme vermoeidheid en uitputting.
 

Ernstigere Symptomen

 

Dengue Hemorrhagische Koorts (DHF)

  • Bloedingen: Bijvoorbeeld uit het tandvlees, neus, of onderhuidse bloedingen die blauwe plekken veroorzaken.
  • Bloed in de Urine, Ontlasting of Braaksel: Bloed in de urine, ontlasting of braaksel.
  • Lage Bloedplaatjesaantallen (trombocytopenie): Lage bloedplaatjesaantallen.
  • Vochtophoping en Ademhalingsproblemen: Vochtophoping in het lichaam en ademhalingsproblemen.

Dengue Shock Syndroom (DSS)

  • Ernstige Buikpijn: Ernstige buikpijn.
  • Aanhoudend Braken: Aanhoudend braken.
  • Snelle Ademhaling: Snelle ademhaling.
  • Bloeding uit het Tandvlees of de Neus: Bloeding uit het tandvlees of de neus.
  • Vermoeidheid, Rusteloosheid of Prikkelbaarheid: Vermoeidheid, rusteloosheid of prikkelbaarheid.
  • Plotselinge Daling van de Bloeddruk (shock): Plotselinge daling van de bloeddruk (shock).

Behandeling

  • Rust: Voldoende rust nemen om het lichaam te helpen herstellen.
  • Hydratatie: Veel vocht drinken om uitdroging te voorkomen.
  • Pijnstillers: Gebruik van paracetamol voor het verlichten van pijn en koorts (vermijd aspirine en ibuprofen vanwege het verhoogde risico op bloedingen).
  • Medische Zorg: Ernstige gevallen vereisen vaak ziekenhuisopname voor intensieve monitoring en ondersteunende zorg.

Risico's van Dengue

 

Bij milde Symptomen

  • Hoge Koorts: Kan leiden tot uitdroging en uitputting.
  • Ernstige Hoofdpijn en Pijn Achter de Ogen: Kan het dagelijks functioneren belemmeren.
  • Spier- en Gewrichtspijn: Kan zeer pijnlijk zijn en wordt soms "breakbone fever" genoemd vanwege de intensiteit van de pijn.
  • Huiduitslag: Kan ongemak en jeuk veroorzaken.
  • Misselijkheid en Braken: Kan leiden tot uitdroging en elektrolytenverlies.
  • Vermoeidheid: Kan weken aanhouden na de acute fase van de ziekte, wat invloed heeft op het dagelijks leven en werk.
 

Bij ernstige Complicaties

 

Dengue Hemorrhagische Koorts (DHF)

  • Bloedingen: Kan optreden uit het tandvlees, neus, onder de huid, of in de organen, wat kan leiden tot ernstige bloedarmoede en andere complicaties.
  • Plasma Leakage: Kan leiden tot vochtophoping in de longen, buik, en andere delen van het lichaam.
  • Leververgroting: Kan leiden tot leverfalen in ernstige gevallen.
  • Lage Bloedplaatjes: Verhoogt het risico op spontane bloedingen en complicaties tijdens medische procedures.
 

Dengue Shock Syndroom (DSS)

  • Hypotensie (Lage Bloeddruk): Plotselinge daling van de bloeddruk kan leiden tot shock, orgaanfalen en dood als het niet snel wordt behandeld.
  • Vochtophoping en Ademhalingsproblemen: Kan leiden tot ademhalingsfalen en vereisen intensive care.
  • Ernstige Buikpijn: Vaak een teken van interne bloedingen of leverproblemen.
  • Aanhoudend Braken en Bloeding: Kan snel leiden tot uitdroging en elektrolytenonbalans.

Langdurige Gezondheidsproblemen

 
  • Chronische Vermoeidheid: Sommige mensen kunnen langdurige vermoeidheid ervaren die weken of maanden aanhoudt.
  • Herhaalde Infecties: Herinfectie met een ander serotype van het denguevirus kan het risico op ernstige complicaties verhogen.
 

Risico's Voor Zwangere Vrouwen, Kinderen en Ouderen

  • Zwangere Vrouwen: Verhoogd risico op complicaties voor zowel moeder als baby, inclusief premature geboorte, laag geboortegewicht en foetale nood.
  • Kinderen en Ouderen: Grotere kans op ernstige complicaties vanwege een zwakker immuunsysteem en mogelijk bestaande gezondheidsproblemen.
 

LCR erkend - betrouwbare informatiebronnen

Wij zijn aangesloten bij LCR - Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering - en volgen hun richtlijnen. Voor het actualiseren van onze informatieverstrekking maken wij met regelmaat gebruik van de volgende bronnen:

 

Landen waar Dengue voorkomt

Nuttige informatie

Bescherming

  • Muggenwering: Gebruik insectenwerende middelen, draag beschermende kleding, en slaap onder een klamboe.
  • Vermijd Muggenbroedplaatsen: Verwijder stilstaand water rond woongebieden waar muggen kunnen broeden.
  • Vaccinatie: In sommige landen is een vaccin beschikbaar voor mensen die eerder dengue hebben gehad.